Në këtë artikull po paraqesim një pjesë të studimit nga Profesori Peter Feys (Universiteti i Hasselt, Hasselt, Belgjikë). Artikulli trajton rolin e ushtrimeve dhe aktivitetit fizik te pacienteve me Skleroze Multiple dhe eshte bere i mundur nga
Shoqata Jofitimprurese per semundjet autoimune: " Jeto Perseri "
Hyrje
Profesori Peter Feys (Universiteti i Hasselt, Hasselt, Belgjikë) ofron një përmbledhje të përfitimeve të ushtrimeve fizike për MS. Ai thekson se stërvitja është e sigurt tek njerëzit me MS (PwMS), dhe mund të përmirësojë forcën e muskujve, aftësinë për të ecur, cilësinë e jetës (QoL), si dhe simptomat e lodhjes dhe dëmtimet e kujtesës.
Terapia me ushtrime përmirëson forcën e muskujve, aftësinë fizike, aftësinë për të ecur dhe Cilesine e jetes (QoL), dhe zvogëlon lodhjen tek pacientët me MS
Terapia me ushtrime duhet të promovohet nga të gjithë profesionistët e kujdesit shëndetësor që kujdesen për pacientët si një përbërës thelbësor i kujdesit multidisiplinar dhe rehabilitimit
Shumë programe të strukturuara të ushtrimeve fizike dhe ruajtjes së energjisë janë në dispozicion, dhe rritja e marrjes së programeve të tilla duhet të mbështetetet.
Përfitimet nga ushtrimet fizike dhe rritja e aktivitetit fizik
Terapitë e modifikimit të sëmundjes nuk synojnë drejtpërdrejt simptomat motorike dhe jo-motorike të MS-së siç janë: dobësia e muskujve, lodhja dhe depresioni, ose ulja e QoL e lidhur me sëmundjen, duke theksuar rëndësinë e strategjive të tjera të menaxhimit të sëmundjes për t'u përdorur gjatë kursit të sëmundjes.
Trajnimi me ushtrime është një qasje e tillë jo-farmaceutike që mund të ndihmojë për të menaxhuar në mënyrë të sigurt shumë nga simptomat e MS-së dhe për të lehtësuar ndikimin e tyre në QoL . Në figurën 1 jepen të përmbledhura:
Terapia me ushtrime fizike përmirëson forcën e muskujve, aftësinë fizike, aftësinë për të ecur dhe QoL
Dëshmitë për përfitimet e trajnimit të ulët për të moderuar të rezistencës ose programeve të rezistencës me intensitet të moderuar për PwMS janë dokumentuar nga Dalgas et al.
Mënyra të ndryshme të trajnimit të qëndrueshmërisë janë treguar për të përfituar pacientët me MS (PwMS):
Biçikletat ergonemtrike
Ergometria e krahut-këmbës
Ergometria e krahut
Ushtrim në ujë
Ecje rutine
Vrapimi dhe notimi janë të përshtatshme vetëm për pacientët që funksionojnë mirë
Më pas, në 2013, Latimer-Cheung et al. zhvilluan udhëzime të bazuara në evidencë për aktivitetin fizik tek të rriturit me MS te tipit RRMS të moderuar ose forma progresive të sëmundjes.
Udhëzimet përcaktojnë që pacienti duhet të kryejë ≥ 30 minuta aktivitet aerobik me intensitet të moderuar dy herë në javë, dhe ushtrime të trajnimit të forcës për grupet kryesore të muskujve dy herë në javë për të arritur përfitime të konsiderueshme të fitnesit.
Autorët shtuan se respektimi i këtyre udhëzimeve mund të rrisë potencialin e duhur në lidhje me kapacitetin aerobik dhe forcën e muskujve. Respektimi i këtyre udhëzimeve u propozua gjithashtu për të zvogëluar lodhjen dhe për të rritur lëvizjen dhe aspektet e QoL të lidhura me shëndetin.
Në vitin 2015, një meta-analizë e madhe e të dhënave nga 13 prova të kontrolluara të rastësishme të trajnimit me ushtrime tregoi se trajnimi me ushtrime shoqërohej me aftësi të përmirësuar të ecjes. Qëndrueshmëria e ecjes u përmirësua ndjeshëm pavarësisht nga masa (teste 2-minuta dhe 6-minuta në këmbë), me rritjen e distancës së ecjes të raportuar sic jepet ne fig. me poshte.
Efektet e terapisë me ushtrime në lodhjen e pacientëve me MS
Terapia me ushtrime mund të ketë aftësinë për të rritur rezervat e energjisë me qellim për kryerjen e punës fizike, duke zvogëluar kështu efektet negative të pasivitetit fizik. Eshtë propozuar gjithashtu që terapia fizike mund të përmirësojë mbrojtjen e neuroneve dhe neuroplasticitetin, duke çuar në ulje të aftësisë së kufizuar kronike dhe lodhje duke rritur proceset neurobiologjike (p.sh. duke modifikuar funksionin hormonal).
Lodhja është një konsideratë komplekse tek njerëzit me MS (PwMS), meme shume se > 30 rrugë patofiziologjike që ka të ngjarë të përfshihen ne kete proces. Prandaj, lodhja primare e MS mund të rezultojë nga mosfunksionimi i sistemit nervor qendror për shkak të faktorëve të ndryshëm, duke përfshirë lezione aksonale, atrofi të trurit, ulje të metabolizmit të glukozës, demelinizim difuz dhe inflamacion të shtuar. Lodhja dytësore e MS mund të rezultojë nga mosfunksionimi njohës, dekondicionimi, depresioni dhe shqetësimet e gjumit.
E rëndësishmja, terapia me ushtrime fizike mund të zvogëlojë lodhjen primare të MS përmes ndryshimeve të favorshme imunologjike, neurotrofike, kardiovaskulare dhe neuroendokrine.
Përveç kësaj, stërvitja zvogëlon lodhjen sekondare të MS nga efektet e drejtpërdrejta për të zvogëluar dekondicionimin, depresionin dhe çrregullimet e gjumit
Ruajte e energjise
Një analizë e sjelljes së përditshme është e garantuar për të identifikuar pacientët që tregojnë një mënyrë jetese tepër aktive (fizike) - PwMS të cilët mund të përpiqen të marrin shumë aktivitete mbi angazhimet e familjes dhe punës. Për këta pacientë, pushimi dhe prioritizimi i planifikuar me anë të edukimit dhe programeve të vetë-menaxhimit mund të jenë më të dobishëm për ruajtjen e energjisë.
Efektet e terapisë me ushtrime në aftesine njohese te pacientëve me MS
Përfitimet e mundshme të ushtrimeve në aftesine njohese ne pacientet me MS, gjithashtu përfaqësojnë një fushë me interes të madh të kohëve të fundit, veçanërisht pasi mosfunksionimi njohës në MS manifestohet në fushat e funksionimit motorik, vëmendjes, gjendjes së humorit dhe kujtesës dhe mësimit.
Trajnimi aerobik gjithashtu mund të përmirësojë aftësinë kardio-frymëmarrëse, një tregues vendimtar shëndetësor dhe mund të shoqërohet me përmirësimin e shpejtësisë së përpunimit.
Comentários